Spis treści
Niemal każdy młody rodzic może się spodziewać wystąpienia kolki niemowlęcej u swojego dziecka. W czasie ataku rodzice chcą jak najszybciej utulić płacz dziecka – próbują wszystkich dostępnych metod, nawet tych, które nie mają uzasadnienia naukowego. Na szczęście ataki kolki mijają samoistnie. Około 5.–6. miesiąca życia układ pokarmowy niemowląt uspokaja się i dzieci przestają miewać ataki nagłego, nieutulonego płaczu. Mimo wszystko kolkę należy zwalczać – przedłużające się ataki działają negatywnie na budowanie relacji rodzinnych.
Czy to na pewno kolka? Upewnij się, że Twojemu dziecku nie dolega coś innego
Zachowanie dziecka w czasie kolki jest bardzo charakterystyczne. Niemowlę:
- Zaczyna nagle, pozornie bez powodu płakać – płacz jest bardzo intensywny i nieutulony. Rzadko reaguje na próby odwrócenia uwagi, przytulanie i zabawa nie są możliwe. Dziecko płacze bez przerwy, zanosząc się i czerwieniąc.
- Ma powiększony obwód brzucha, co wskazuje na to, że doszło do nagromadzenia gazów. Czasem dzieci oddają gazy po wdrożeniu metod walki z kolką, np. po przyłożeniu ciepłego okładu. Gazom towarzyszą problemy z oddaniem stolca, stolec może być również zmieniony – zielonkawy i ze śluzem.
- Pręży się i podkurcza nóżki, zaciska piąstki – takie zachowanie jest typowe dla dziecka z kolką, w ten sposób maluch reaguje na ból brzucha i próbuje uwolnić gazy zalegające w jelitach.
- Nie chce jeść, ulewa, odbija mu się – czasem ból koi karmienie, niestety w czasie kolki dzieci odmawiają jedzenia, odwracają się od piersi lub wypluwają smoczek. Typowe jest ulewanie, które może przybrać nawet formę silnych chlustów treści żołądkowej.
Masaż brzucha, przytulanie i inne sposoby na uspokojenie malucha
Podstawą postępowania w przypadku płaczu jest próba utulenia dziecka i uspokojenia go. W przypadku kolki niemowlęcej kojąco działa:
- Ułożenie dziecka brzuchem w stronę brzucha lub klatki piersiowej rodzica, takie postępowanie gwarantuje dziecku poczucie bliskości i ułatwia oddawanie gazów.
- Masaż brzucha – przyczynia się do budowania relacji. Świetnym pomysłem jest wdrożenie go do listy codziennych rytuałów.
- Kołysanie i głaskanie – część dzieci pozytywnie reaguje na kołysanie na rękach lub w przeznaczonych do tego leżaczkach.
| Zalety | Wady |
| Łatwo dostępna metoda, niewymagająca dodatkowych nakładów | Można ją stosować doraźnie, nie ma naukowych podstaw, by sądzić, że znacząco skraca czas trwania kolki |
| Przytulanie pozytywnie wpływa na budowanie relacji z rodzicami | |
| Jest to metoda stosowana intuicyjnie, działa kojąco również na rodziców, nie ma żadnych działań negatywnych |
Preparaty z probiotykami
Podawanie preparatów probiotycznych może znacząco wpłynąć na czas trwania kolki u dziecka. Niedojrzałość układu pokarmowego niemowląt wiąże się z nieprawidłową florą bakteryjną, stąd skłonność do wzdęć i płaczu. W toku badań naukowych udowodniono, że regularne uzupełnianie flory bakteryjnej jelit o szczepy bakterii Pediococcus pentosaceus oraz Bifidobacterium longum skraca czas trwania płaczu.
Pomimo tego, że karmienie piersią i pokarm naturalny są najlepszym sposobem odżywiania niemowląt, częstość kolek u dzieci karmionych piersią nie różni się od częstości kolek u dzieci odżywianych mlekiem modyfikowanym. Obie grupy są tak samo narażone na nadmierne nagromadzenie gazów w jelitach i w konsekwencji występowanie kolki. Flora bakteryjna może wymagać uzupełnienia zarówno u dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym, jak i jedzących jedynie mleko matki.
Preparaty probiotyczne są łatwe do podania. Zaleca się podawać je przed, po lub w trakcie posiłku dziecka. Odpowiednią liczbę kropli należy odmierzyć na łyżeczkę i podać bezpośrednio do buzi lub wymieszać z porcją mleka i podać przy karmieniu.
| Zalety | Wady |
| Udowodnione badaniami naukowymi działanie skracające czas trwania ataku płaczu | Wymaga regularnego podawania, najlepszy efekt terapeutyczny jest widoczny po kilkunastu dniach |
| bezpieczeństwo, preparaty probiotyczne są badane pod kątem bezpieczeństwa i skuteczności działania | |
| Łatwość podania, nie naraża dziecka na dodatkowy stres np. związany z kąpielą czy okładem, którego noworodek może nie akceptować |
Siła ciepła – okład, kąpiel, termofor
Ciepło koi dyskomfort brzucha i pomaga w rozluźnieniu mięśni i wydaleniu gazów jelitowych u niemowląt, które płaczą z powodu kolki. Jeśli tylko dziecko pozwala na ułożenie na brzuchu okładu i nie zrzuca go, warto wypróbować tę metodę. Jak przygotować ciepły okład?
- Przeprasuj ciepłym żelazkiem pieluchę lub otulacz – uważaj, żeby żelazko nie było zbyt gorące. Przed położeniem pieluszki na brzuchu dziecka upewnij się, że temperatura nie jest zbyt wysoka.
- Przygotuj ciepłą kąpiel – to rozwiązanie sprawdzi się u dzieci, które lubią się kąpać. Woda działa relaksująco i rozluźniająco, kąpiel warto przygotować dziecku, które nie toleruje okładów na brzuchu.
- Wybierz gotowy termofor lub okład z apteki – atak płaczu w kolce jest nagły, wybierając gotowe rozwiązania, nie tracisz czasu na przygotowanie okładu lub kąpieli. Jeśli wybierasz ekologiczne rozwiązania, rozważ zakup termoforu z pestek wiśni lub z gryką.
| Zalety | Wady |
| Łatwo dostępna, jeśli zdecydujesz się na kąpiel lub okład z pieluchy, nie potrzebujesz dodatkowych nakładów ani zakupu żadnych akcesoriów | Można ją stosować doraźnie, nie ma naukowych podstaw, by sądzić, że znacząco skraca czas trwania kolki |
| Należy być ostrożnym, zbyt wysoka temperatura okładu może spowodować oparzenia |
Podsumowanie informacji
Kolka może wystąpić nagle i niespodziewanie. Rodzice, którzy mierzą się z nim po raz pierwszy, zwykle czują bezradność i nie wiedzą, jak pomóc dziecku. Stosowanie domowych metod może być skuteczne doraźnie – jako sposób na uspokojenie niemowlęcia i rozluźnienie mięśni brzucha. Jeśli obserwujesz u dziecka skłonność do nawracających kolek, staraj się im zapobiegać – dbaj o prawidłową technikę karmienia i zacznij stosować preparaty probiotyczne, które regularnie podawane mogą wzbogacić florę bakteryjną jelit dziecka, a w konsekwencji zmniejszyć ryzyko kolek w przyszłości.
