Małe dzieci często odczuwają dyskomfort ze strony brzuszka. Nic dziwnego – układ pokarmowy niemowlaka nie jest jeszcze w pełni rozwinięty. Jednym z objawów tej niedojrzałości są kolki niemowlęce, ale również ulewanie, wzdęcia czy zaparcia. Podpowiadamy, jak odróżnić kolkę niemowlęcą od innych dolegliwości związanych z brzuszkiem maleństwa.
Czym jest kolka niemowlęca?
Kolka niemowlęca to jedna z najczęstszych dolegliwości okresu noworodkowego. Jak pokazują obserwacje naukowców i pediatrów, kolka dotyka w większym lub mniejszym stopniu nawet 40 procent wszystkich nowo narodzonych dzieci. Nowo narodzonych – bo warto podkreślić, że kolka to przypadłość małych dzieci – pojawia się zazwyczaj w ciągu trzech pierwszych miesięcy życia.
Jakie są przyczyny kolki niemowlęcej?
Mówi się, że gdy dziecko ma kolki, należy zwrócić uwagę na jego florą bakteryjną. Przewód pokarmowy dziecka pozbawiony jest bakterii. Pierwszy kontakt z nimi następuje w czasie porodu. To, w jaki sposób noworodek przychodzi na świat, ma wpływ na jego florę bakteryjną, która zaczyna się dopiero kształtować. Na kolkę mają wpływ również zmęczenie, niewyspanie lub nadmiar bodźców.
Jak objawia się kolka niemowlęca?
Podstawowym objawem kolki jest niepohamowany płacz niemowlęcia, na który nie pomaga bujanie, tulenie czy karmienie. Inne typowe sygnały kolki to podkurczanie nóżek, prężenie ciała.
Kolka pojawia się zwykle wieczorem i trwa nawet kilka godzin. W tym czasie maluszka nie można uspokoić, jednak nadchodzi wreszcie moment, kiedy kolka mija samoistnie i dziecko nagle przestaje płakać.
Czy każdy dyskomfort ze strony brzuszka u niemowlaka to kolka?
Chociaż kolka niemowlęca, jak wspomniano, jest jedną z częstszych dolegliwości brzuszkowych u małego dziecka, to jednak nie jest jedyną.
Dziecko może mieć wzdęcia, ulewanie czy zaparcia.
I chociaż mleko mamy jest najłatwiejszym do strawienia pokarmem na świecie, to jednak mały brzuszek nie zawsze sobie z nim radzi. Podobnie malec, który dostaje mleko modyfikowane, może mieć trudności z jego strawieniem – stąd zaparcia czy gazy, które często dokuczają małym dzieciom.
Niepożądane objawy ze strony układu pokarmowego może dawać również alergia, np. na białko mleka krowiego, z którego robione jest mleko modyfikowane. Dyskomfort ze strony brzuszka lub częste ulewanie mogą być również symptomami uczulenia na jakiś alergen, który dostał się do mleka mamy wraz ze zjedzonym przez nią pokarmem, np. cytrusami czy rybą.
Jak odróżnić kolkę od wzdęć czy zaparć?
Skoro kolka nie jest jedyną przyczyną problemów z brzuszkiem niemowlęcia, to jak ją odróżnić od innych dolegliwości trawiennych? Najlepiej zasięgnąć opinii lekarza, po wcześniejszym opisaniu mu zaobserwowanych u dziecka objawów.
Kolka daje bardzo charakterystyczne sygnały, o których pisaliśmy wcześniej: ataki pojawiają się wieczorami, zwykle u dzieci, które nie skończyły 3. miesiąca życia, towarzyszy im rozpaczliwy płacz, którego nie da się ukoić. Buzia malca robi się czerwona, dziecko się pręży i podkurcza nóżki. Nie pomaga zrobienie kupki, masaż czy noszenie na rękach.
Specjaliści twierdzą, że wątpliwości co do przyczyny krzyku niemowlaka może rozwiązać prosty test. O kolce mówimy wtedy, gdy ataki niepohamowanego płaczu trwają minimum 3 godziny, minimum 3 razy w tygodniu, przez minimum 3 tygodnie.
Tymczasem objawy innych dolegliwości ze strony układu pokarmowego niemowlęcia nie przypominają tych wymienionych wyżej. Przy zaparciach, które częściej dotykają maluszki karmione mlekiem modyfikowanym, charakterystyczny jest twardy brzuszek. Dziecko może płakać, ale jego krzyk nie jest związany z wieczorną pora dnia. W przeciwieństwie do ataków kolki, dobre samopoczucie malca wraca po wypróżnieniu.
Symptomy wzdęć są podobne – brzuszek niemowlęcia przypomina twardą piłeczkę. Gdy przyciśniemy do niego nóżki, uwolni gazy, co przyniesie dziecku zdecydowaną ulgę. Podobnie podziała delikatny masaż brzuszka, który przesuwa pęcherzyki powietrza tkwiące w jelitach. Wzdęcia u niemowlęcia nie wiążą się z dużym dyskomfortem, więc rzadko towarzyszy im płacz, raczej marudzenie i niezadowolenia maluszka.
Które preparaty łagodzą kolkę, a które inne dolegliwości brzuszka?
Specjaliści znają już wiele środków, które pomagają na dziecięce dolegliwości trawienne. Ale zanim rodzice po nie sięgną, powinni skonsultować się z pediatrą, które oceni, co jest przyczyną dolegliwości niemowlęcia i dopiero wtedy przepisze odpowiednie środki.
Silne i dokuczliwe objawy kolki można złagodzić np. preparatami z probiotykami. To dobre bakterie, które zasiedlają jelita. Najpopularniejsze bakterie probiotyczne należą do rodzajów Lactobacillus i Bifidobacterium, są to również drożdże, czyli Saccharomyces boulardii. Probiotyki zalecane są również maluszkom cierpiącym na wzdęcia, choć pediatrzy przede wszystkim radzą podawanie takim maluszkom również innych preparatów usuwających pęcherzyki powietrza z jelit.
Gdy np. dziecku się ulewa, powinno się sprawdzić, czy nie jest to objaw alergii pokarmowej na białko mleka krowiego oraz laktozę.
Aby złagodzić skutki alergii pokarmowej u niemowląt, trzeba ograniczyć spożywanie produktów mlecznych przez mamy karmiące piersią lub – w przypadku dzieci karmionych butelką – przejść na hydrolizaty, czyli mieszanki z rozbitymi, a przez to mniej alergizującymi cząsteczkami białka.
